ЭБЭ, ЭҺЭ

ЭБЭ Пётр Одорусов Эбэ эрдэ уһуктар, Эбэ хойут утуйар. Эбэ курдук түбүктээх, Эбэ курдук үлэлээх Ким да баарын билбэппин, Кимин кыайан эппэппин. Эбэ дьиэтин дьаһайар, Бэ сиэнин харайар. Эбэ курдук эйэҕэс, Эбэ курдук сайаҕас Ким да баарын билбэппин, Кимин кыайан эппэппин. // Аа5ар кинигэ: тѳрѳппүт о5отугар аа5арыгар: [үс чаастаах] .3- кинигэ /хомуйан оңордулар: Л.В. Аргунова, […]

АҔА

АҔАМ Сардаана Сергеева Оҕолорум барахсаттар Күүтэллэрэ буолуо диэн, Ойууруттан, үлэтиттэн Аҕам кэлиэ тиэтэйэн. Дьоммун үөрдүөм этэ диэн, Кэһии туппут буолааччы, Тулам сырдык буоллун диэн, Аҕам үөрэ сылдьааччы. Сааскы күнүм сыдьаайын Дьиэҕэ сүгэн киирээччи, Самаан сайын сылааһын Аҕам илдьэ сылдьааччы. // Аа5ар кинигэ: тѳрѳппүт о5отугар аа5арыгар: [үс чаастаах] .3- кинигэ /хомуйан оңордулар: Л.В. Аргунова, С.М. Захарова.-Дьокуускай: […]

ОСТУОРУЙАЛАР 4 саастаах о5олорго

ӨЙДӨӨХ ДЬАДАҤЫ БААҺЫНАЙ (Саха остуоруйата) КЭЧЧЭГЭЙ БАЛЫКСЫТ (Саха остуоруйата) КУОСКА УОННА КУТУЙАХ (Остуоруйа) ТААЛ-ТААЛ ЭМЭЭХСИН (Саха остуоруйата) ЫТ ИЧЧИТИН ХАЙДАХ КӨРДӨӨБҮТЭ (Ненец остуоруйата) БӨРӨ УОННА КУОБАХ (Нуучча остуоруйата) ХААСТАР (Нуучча остуоруйата) КУОБАХ БЫҺЫЙ УОННА ДЬУОС БЭЭГЭЙ. Бырааттыы Гримнэр КЫҺЫЛ БЭРГЭҺЭЧЭЭН Ш. Перро ЫТ ИЧЧИТИН ХАЙДАХ КӨРДӨӨБҮТЭ (Ненец остуоруйата)

УЛААППЫППЫН

УЛААППЫППЫН Н. Якутскай “Сеня улаатта, үһүн туолла”,-диир ийэм. Сеня диэн ити аатым. Ийэм миигин күннэтэ таҥыннарар, сууннарар, аһатар, мэлдьи бииргэ сылдьар. Атаҕым сылайдаҕына, көтөҕөр. Ийэбин олус таптыыбын. Ийэм олус үчүгэй! Аҕам күннэтэ аайы үлэлии барар. Кини киэһэ кэлэр, өрөбүл эрэ күн миигин кытта оонньуур. Арыт кинигэ ааҕар, арыт куоракка күүлэйдии барабыт. Биир өрөбүл күн аҕабар […]

СИБЭККИ

СИБЭККИ П. Аввакумов Туйаара хонууга дьаарбайа сылдьар. Айа5а хам буолбат. Тугу кэрэхсии кѳрбүтүн барытын саңаран бэлиэтиир. -Кѳрүүй, бу туох эрэ үѳн хааман иһэр. Кѳхсѳ хара эбирдээх. Бу ханна баран иһэрэ эбитэ буолла? Кини ити сэңээриилээх ыйытыыларыгар хаһын ситэн хардарыаң баарай?! От-мас, үѳн-кѳйүүр, кѳтѳр-сүүрэр барыта киниэхэ сонун, күндү, барыта дьикти. -Чээн, үчүгэй да сибэкки барахсан турар! […]

ДИИГИНИИР “МЭЭЧИК”

ДИИГИНИИР “МЭЭЧИК” Суорун Омоллоон Маайыс кыыс биирдэ ынах хомуйа барбыта. Кини арй тиит мутугар мээчик курдук ыйанан турарын кѳрбүт. -Оо, бэрт да мээчик!-диэбит кыыс. Уонна Маайыс, тѳңүргэс үрдүгэр ыттан, илиитинэн харбаан кѳрбүт. Арай “мээчигэ” диигинии түспүт. Инньэ гыммыт да, күүгүнүү- күүгүнүү эриэн тигээччилэр бѳ5ѳлѳр тахсан кэлбиттэр. -Тыый, тигээйилэр!-диэт, Маайыс сүүрбүт. Тигээйилэр Маайыһы эккирэппиттэр! Биир “зии-и-и” […]

БθТθС, АМ! АМ!…

БθТθС, АМ! АМ!… И. Никифоров Бѳтѳс – ыт. Кини оччо5о үс ыйдаах этэ. Арай биирдэ о5олор тыа5а мо5отойдуу бардылар. Ыттара Бѳтѳс кэннилэриттэн батыста. Ойуурга киирэллэрин эрэ кытта биир мо5отой чыбыгыраабытынан титириккэ ойон та5ыста. Бѳтѳс кэлэн титирик тѳрдүгэр мо5отой диэки кылап-халап кѳрѳ олордо. О5олор Бѳтѳскѳ мо5отойу кѳрдѳрдүлэр. Yѳһээ ыйа-ыйа: Бѳтѳс, ѳрѳ ыстана-ыстана, бастаан биирдэ эрэ: “Ам!”..-диэтэ. […]

КУТУЙАХ ДЬИЭТЭ

КУТУЙАХ ДЬИЭТЭ (Нуучча остуоруйата) Арай хонууга сылгы тѳбѳтүн уңуо5а сыппыт. Онно Хороонньут Кутуйах сүүрэн кэлэн ыйыппыт: -Дьиэ-дьиэчээн, ким эйиэхэ олороруй? Ким да саңарбатах. Кутуйах сылгы тѳбѳтүн иһигэр киирэн дьиэлэммит. Бах-бах Ба5а кэлбит: -Дьиэ-дьиэчээн, дьэ ким манна олороруй? -Мин Хороонньут Кутуйах олоробун. Эн кимңиний? -Ээ, мин Бах-бах Ба5абын -Киирэн миэхэ дьукаах олор. Ба5а дьиэ-дьиэчээңңэ ойон киирбит. […]

ТYYН

ТYYН Римма Корякина-Хотууна Киэһэ буолла, уу чуумпу. О5олор утуйдулар, Ороннорго сыттылар, Тугу эрэ түһүүллэр. Токур ыйбыт былыкка Бүѳбэйдэнэн нуктаабыт, Сэбирдэ5и бүрүнэн Албын саһыл чуумпурбут. Талах, ойуур быыһыгар Куттас куобах уоскуйбут, Хаххан арай түүннэри Утуйбакка бултуйбут // Аа5ар кинигэ: тѳрѳппүт о5отугар аа5арыгар: [үс чаастаах] /хомуйан оңордулар: Л.В. Аргунова, С.М. Захарова.-Дьокуускай: Айар,-С. 115