Тимофеев Михаил Елисеевич
(1932 — 2013)
Саха Республикатын народнай поэта Михаил Елисеевич Тимофеев 1932 с. кулун тутар 15 күнүгэр Бүлүү улууһугар төрөөбүтэ.
1959 с. Саха государственнай университетын историко-филологическай факультетын бүтэрэн, УУс –Алдаҥҥа учууталынан, Дьокуускайдааҕы радиокомитет литературнай-драматическай биэриилэрин ыстаарсай редакторынан, уус-уран уонна оҕо литературатын салаатын сэбиэдиссэйинэн доруобуйатынан пенсияҕа тахсыар диэри үлэлээбитэ.
1957 сылтан бэчээттэнэр. 1960 с. «Маҥнайгы хаар» диэн хоһооннорун бастакы кинигэтин хомуурунньуга тахсыбыта. Кини литератураҕа истиҥ иэйиилээх лирик поэт быһыытынан киирбитэ. Гражданскай лиирикэҕэ эмиэ күүстээх. Сахалыы-нууччалыы барыта 35 кинигэлээх. Кини хоһоонноругар нуучча, саха композитордара Г. Комраков, В. Кац, Н. Берестов, П. Иванов, А. Самойлов, В. Ксенофонтов, К. Герасимов, Т. Стручков, З. Степанов ырыалары, моноопераны айдылар. Ырыанньык-поэт быһыытынан киэҥник биллэр. Элбэх поэмалар, «Ааныс» диэн хоһоонунан сэһэн, «Сэрии саҕана» сэһэн, «Бастакы снайпер» уочарка, «Санаалаах буолар үчүгэй» публицистика, ыстатыйалар кинигэлэрин ааптардара.
Талааннаах тылбаасчыт, А. Пушкин, М. Лермтов, Е. Евтушенко, Абай, Токтогул, Муса Джалиль, Т. Шевченко, П. Тычина, Р. Гамзатов, Мустай Карим, Кайсын Кулиев, О. Сулейменов айымньыларын сахалыы саҥардыбыта. Ону тэҥэ Монголия, Тува, Индия, Япония, Кытай, хотугу поэттар хоһооннорун тылбаастаабыта.
Төрөөбүт Сахатын сирин, тыйыс тымныылаах Саха сирин хорсун-хоодуот амарах сүрэхтээх дьонун хоһуйар. Сэрии ыар сылларыгар улааппыт бэйэтин көлүөнэтин суруйар. Инники сырдыкка эрэллээх, баай ис хоһоонноох олохтоох бэйэтин кэмин дьоннорун ойуулуур. Олох, таптал туһунан суруйбут айымньылара ааҕааччы киэҥ сэҥээриитин ылаллар. «Ааныс» диэн хоһоонунан сэһэнэ онегинныы строфанан суруллубута. М. Джалиль, Т. Шевченко, Токтогул, Р. Гамзатов, поэттарын Хотугу норуоттар суруйууларын тылбаастаабыта. Кини хоһоонноро нуучча уонна атын омук тылларынан бэчээттэммитэ.
М.Е. Тимофеев саха бастыҥ поэттарын кинигэлэрин, эдэрдэр сэттэтэ тахсыбыт «Чэчир» кассеталарын редактора.
1964 с. ССРС Суруйааччыларын союһун чилиэнэ. СР культуратын үтүөлээх үлэһитэ, П.А. Ойуунускай аатынан государственнай бириэмийэ лауреата. СР гимнмн авторыттан биирдэстэрэ.
2013 с. тохсунньу 22 күнүгэр өлбүтэ. Дьокуускайга көмүллүбүтэ.
АЙЫМНЬЫЛАРА САХАЛЫЫ ТЫЛЫНАН
Маҥнайгы хаар: Хоһооннор.-Дьокуускай, 1960.
Ааныс: Хоһоонунан сэһэн.-Дьокуускай, 1965.
Сылгы чыычааҕа: Хоһооннор.-Дьокуускай, 1973.
Кыс хаар, күөх от…: Хоһооннор.-Дьокуускай, 1982.
Үрүҥ көтөр: Хоһооннор, поэмалар.-Дьокуускай, 1996.
Ырыалар, хоһооннор.-Дьокуускай, 2002.
Ырыалар.-Дьокуускай, 2009.
АЙЫМНЬЫЛАРА НУЧЧАЛЫЫ ТЫЛЫНАН
Ледоход.-М.:Сов. Писатель, 1967.
Березы-фонтаны.-М.:Современник, 1977.
Тень сосны.-М.:Сов. писатель, 1979.
Ледостав: Стихи.-М.:Современник, 1983.