(Нуучча остуоруйата)
Арай биирдэ Саһыл суол устун сүүрэн испит, олус аччыктаабыт. Туох эмэ ас көстөөрөй диэн, ол-бу диэки көрөр эбит. Ол иһэн, биир бааһынай сыарҕаҕа тоҥ балыгы тиэйэн иһэрин көрбүт.
“Балыгы амсайдахха куһаҕана суох буолуо этэ” дии санаабыт Саһыл. Кини суолга сүүрэн киирбит уонна сытынан кэбиспит, кутуругун субуруччу бырахпыт, атахтарын тыылыы тэппит-букатын өлбүт курдук. Бааһынай тиийэн кэлбит, Саһылы көрөөт үөрбүт уонна саҥа аллайбыт:
-Эмээхсиним сонугар, хата, бэртээхэй саҕа буолууһу.
Саһылы кутуругуттан ылан, сыарҕатыгар бырахпыт, оробуоһанан саппыт уонна айаннаан испит. Саһыл өр сыппатах, балыктаах куулу дьөлө кэбийбит уонна балыгы биир-биир бырах да бырах буолбут, балыгы барытын бырахпыт, ол кэннэ бэйэтэ оргууй түһэн хаалбыт.Бааһынай дьиэтигэр кэлэн баран, сыарҕатын көрбүтэ-балыга да, саһыла да мэлигир.
Саһыл балыгы барытын хороонугар таспыт уонна хороонун таһыгар балык сии олорбут. Ол олорон көрбүтэ-Бөрө сүүрэн иһэр эбит. Кини хоргуйан, иһэ хапсыйан хаалбыт.
-Дорообо, ньаадьыам, эн тугу сиигиний?
-Балыкчааны, ньаадьыам.
-Миэхэ, сатаатар, биир балыкта бэрис эрэ.
-Ама дуу, айаххын ат! Көр эрэ бу сатабылын: мин бултааччы, эн сиэччи буолууһугун дии!
— Ньаадьыкаам, сатаатар, балык төбөтүн аҕал!
— Ньаадьыкаам, балык кутуругун да биэриэм суоҕа! Бэйэҥ бултаа уонна төһө баҕарар сиэ.
-Оттон эн хайдах бултаатыҥ? Үөрэт эрэ.
-Баһаалыста! Өрүскэ киирэн, ойбоҥҥо кутуруккун уган олор уонна эт: “Кыра да, улахан да буолларгын, балык түбэс! ”-диэ да, кэлиэҕэ.
Бөрө өрүскэ киирэн, биир ойбону булан, кутуругун онно укпут уонна:
-Кыра да, улахан да буолларгын, балык түбэс,-диэн баллыгырыы олорбут.
Саһыл сүүрэн кэлэн:
-Бөрө кутуруга хам тоҥ, хам тоҥ!-дии-дии тула сүүрэ сылдьыбыт.
-Ити эн туох диигин, ньаадыам?
-Ити эмиэ эн курдук, кыра да, улахан да буолларгын, балык түбэс диибин.
Бөрө этэрин курдук этэ олорбут, оттон Саһыл буоллаҕына бэйэтэ этэрин этэ сылдьыбыт.
-Чэ, билигин таһаар, ньаадыам!
Бөрө кутуругун таһаараары гыммыт-онто баара, доҕоор!
-Көрөҕүҥ дуо, эниҥсэлээх да эбиккин!-диэн Саһыл Бөрөнү сирэйгэ-харахха анньа олорбут. –Эн куруутун: “Кыра да, улахан да буолларгын, балык түбэс!”-дии-дии олорбутуҤ дии, дьэ онтуҥ билигин кыайан таһаарыаҥ суох! Тохтоо эрэ, мин эйиэихэ көмө аҕалыым!
Саһыл сэлиэнньэҕэ сүүрэн тахсан, түннүк аннын кэрийэ сылдьан үөгүлээбит:
-Өрүскэ киирэн Бөрөнү өлөрүҥ: мууска хам тоҥон олорор.
Бааһынайдар, сорох сүгэлээх, сорох атырдьахтаах өрүскэ сырсан киирбиттэр. Бөрө, мүлчүрүйбэт алдьархайы көрөн, туох баар күүһүнэн түһэн кэбиспит, кутуругун быһа тардан ылбыт да, сирэйин хоту сүүрбүт.
-Төнүн, ньаадыкаам, балыккын умнубуккун!-диэн Саһыл кэнниттэн хаһытыы хаалбыт.
//Кэскил: Оскуола иннинээ5и саастаах оҕолорго хомуурунньук /Хомуйан оҥордулар: А.А. Егорова, М.П. Захарова.-2-с эбэн, тупсаран таһаарыы.-Дьокуускай: Бичик, 2002.-С.14-16